ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 2000
ΟΜΙΛΙΑ ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΘΑΣΟ 02-07-2000
Η Βουλή των Ελλήνων θεωρεί ότι το Συνέδριο αυτό είναι σημαντικό, γι’ αυτό και το έθεσε υπό την αιγίδα της, στα πλαίσια του εορτασμού των 80 χρόνων από την απελευθέρωση αυτής της ακριτικής περιοχής δηλαδή, της Θράκης και της Α. Μακεδονίας. Για αυτόν τον εορτασμό, θα γίνουν και άλλες εκδηλώσεις, όπως έγιναν και για την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου.
Κυρίες και κύριοι,
Συνήθως επικρατεί η άποψη ότι το περιβάλλον καταστρέφεται από τα ιδιωτικά ατομικά συμφέροντα. Επειδή είμαι Βουλευτής της ακριτικής αυτής περιοχής και ταξιδεύω αρκετά συχνά αεροπορικώς από και προς το αεροδρόμιο Χρυσούπολης, παρατήρησα για το νησί της Θάσου το εξής παράδοξο. Όλα τα δάση του είναι καμένα, πλην της περιοχής που βρίσκονται τα λατομεία μαρμάρου. Παρόλο που η εκμετάλλευση αυτών βρίσκεται σε ιδιωτικά χέρια.
Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συντελείται μια άλλη καταστροφή, όπως π.χ. οπτική ρύπανση.
Το ερώτημα που τίθεται είναι: Εν ονόματι αυτής της καταστροφής, θα πρέπει να σταματήσουμε να εκμεταλλευόμαστε τον φυσικό πλουτοπαραγωγικό πόρο, το μάρμαρο, που είναι κύριο στοιχείο της σημερινής δόμησης;
Θα ήθελα στο σημείο αυτό να τονίσω:
Το κέρδος που αντλείται από την εκμετάλλευση των λατομείων που είναι κυρίως ιδιωτικό τις περισσότερες φορές είναι μικρότερο από αυτό που η κοινωνία και η πολιτεία γενικότερα θα ξοδέψει για την περιβαλλοντική αποκατάσταση. Αυτά που προανέφερα, με το απλοϊκό παράδειγμα των λατομείων αποκαλύπτουν την πολυπλοκότητα του προβλήματος της καταστροφής και αποκατάστασης του περιβάλλοντος.
Συνεπώς πρέπει να προγραμματίσουμε, να ιεραρχήσουμε και να κοστολογήσουμε σωστά, φυσικά προς όφελος του γενικού συμφέροντος.
Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντα. Δεν επικρατεί πάντα η φωνή της λογικής. Θα σας δώσω δύο παραδείγματα.
Πρώτο παράδειγμα:
Τέσσερις από τους δεκατρείς υγροβιοτόπους που προστατεύονται από τη συνθήκη Ramsar βρίσκονται στην Θράκη. Το Δέλτα Νέστου, το Δέλτα Έβρου, οι λίμνες Μητρικού και η λίμνη Βιστωνίδας. Πριν από 40 χρόνια ξεκίνησε μια συζήτηση για αποξήρανση της λίμνης Βιστωνίδας, πράγμα που θα έδινε χωράφια που δεν θα χρειάζονταν λίπανση για τουλάχιστον πενήντα χρόνια. Όμως η ζημιά που θα υφίστατο το οικοσύστημα και η αποκατάσταση της λίμνης θα ήταν εξαιρετικά ακριβότερη από το όφελος της ομάδας αγροτών που θα εκμεταλλεύονταν τα χωράφια. Το εγχείρημα ευτυχώς δεν πραγματοποιήθηκε, επικράτησε η φωνή της λογικής.
Δεύτερο παράδειγμα:
Η Μεσόγειος και ιδιαίτερα η Ελλάδα, έχει χιλιάδες χιλιόμετρα δαντελένιες παραλίες, που αποφέρουν μέσω του τουρισμού πολύτιμο συνάλλαγμα και πολλούς άδηλους πόρους. Όμως το Αιγαίο και τη Μεσόγειο την διασχίζουν πολλά δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν αργό πετρέλαιο. Η προσάραξη ενός εξ αυτών και η απόρριψη του περιεχομένου του στη θάλασσα είναι βέβαιο ότι θα επέφερε τεράστια οικολογική και κατά συνέπεια οικονομική καταστροφή. Η λύση του προβλήματος θα ήταν να εφοδιαστούν όλα αυτά τα τάνκερ με διπλά τοιχώματα. Κάτι τέτοιο όμως, θα ήταν ασύμφορο για τους εφοπλιστές. Μόνο στης ΗΠΑ υποχρεούνται όλα τα τάνκερς που πιάνουν λιμάνι και έχουν διπλά τοιχώματα. Συνεπώς η ρύπανση της θάλασσας και των ακτών βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο εν ονόματι του κέρδους των εφοπλιστών. Εδώ δεν επικρατεί η φωνή της λογικής.
Σήμερα αποδείχτηκε περίτρανα ότι η μόλυνση και η ρύπανση του περιβάλλοντος δεν έχει σύνορα, δεν γνωρίζει λαούς, δεν αναγνωρίζει κοινωνικές τάξεις. Η τρύπα του όζοντος για παράδειγμα, πλήττει το ίδιο τον κάτοικο του Μανχάταν της Νέας Υόρκης, όσο και τον κάτοικο που ζει στις φτωχογειτονιές του Βουκουρεστίου, άσχετα αν οι πρώτοι ευθύνονται πολλαπλάσια περισσότερο των δευτέρων. Στην ερημοποίηση συμβαίνει το ίδιο μόνο που οι φτωχότεροι εξ ανάγκης προξενούν τη μεγαλύτερη ζημιά.
Το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ δεν έπληξε μόνο τους Ουκρανούς, έπληξε όλο τον κόσμο. Εδώ κοντά μας, στη Βουλγαρία, υπάρχει το Κοζλοντούι αντιδραστήρας της ιδίας πεπαλαιωμένης τεχνολογίας. Έγιναν τεράστιες προσπάθειες από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να διακοπεί η λειτουργία του και κατόπιν οικονομικών ανταλλαγμάτων η Βουλγαρική Κυβέρνηση συμφώνησε να το κλείσει. Και πριν πούμε Δόξα τον Θεό γλιτώσαμε, η γειτονική Τουρκία επιμένει να κατασκευάσει πυρηνικό εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας στο Ακούγιου για να αποκτήσει πυρηνική τεχνογνωσία, αγνοώντας ότι:
– Η περιοχή είναι σεισμογενής. Όλοι θυμόμαστε τις πρόσφατες καταστροφές στην Τουρκία.
– Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ατυχήματος ακόμη και στους σύγχρονης τεχνολογίας πυρηνικούς αντιδραστήρες π.χ. Τhree Miles Iland.
– Ας μην αγνοούμε ότι η κατάσταση στην Τουρκία δεν είναι σταθερή συνεπώς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος δολιοφθοράς.
Κυρίες και κύριοι,
Το ανθρώπινο είδος, έχει κάτι που δεν έχουν τα άλλα έμβια είδη στον πλανήτη. Στα άλλα έμβια είδη λειτουργεί η περιβαλλοντολογική άμυνα, δηλαδή η ίδια η φύση τα περιορίζει στο μέγεθος που τα χρειάζεται στην αλυσίδα του πλανήτη.
Το ανθρώπινο είδος αυτοπεριορίζεται μια και μπορεί να αναγνωρίζει την σχέση του με τη φύση. Δηλαδή μπορεί από μόνο του να ελέγξει την αύξηση του και την κατανάλωση των πόρων. Αυτό οφείλεται στον ανθρώπινο νου που είναι μέρος αλλά και ξεχωριστό κομμάτι της φύσης. Δυστυχώς, πολλές φορές, αργά ξυπνά ο συλλογικός νους και η συλλογική συνείδηση, με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος για να αρχίσει έπειτα ένας αγώνας δρόμου για τη νομική θωράκισή της οποιασδήποτε ανακάλυψης ή αποκάλυψης.
Μέσω της τεχνολογίας μπορεί ο άνθρωπος να αλλάξει τη χωρητικότητα των οικοσυστημάτων και να ξεπεράσει τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Για παράδειγμα σε ένα μέρος όπου έπρεπε να ζουν 10 χιλιάδες άνθρωποι, μπορούν να ζήσουν 5 εκατομμύρια. Είναι οι γνωστές οι σύγχρονες MEΓA ΠΟΛΕΙΣ. Όμως για να συντηρηθούν αυτοί που ζουν εκεί, οι φυσικοί πόροι μεταφέρονται από άλλα μέρη του πλανήτη. Αυτό αποδεικνύει πως η τεχνολογία χωρίς φυσικούς πόρους, είναι άχρηστη. Συνεπώς η διατήρησή τους είναι θέμα αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού μεταξύ των κρατών. Είναι θέμα πολιτισμού.
Με τις σκέψεις αυτές, μεταφέροντας και τους χαιρετισμούς του Προέδρου της Βουλής κ. Απόστολου Κακλαμάνη, κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου αυτού, του οποίου τα συμπεράσματα είμαι βέβαιος ότι θα είναι σημαντικά.